مروری بر دوره های جام جهانی فوتبال
1930- اوروگوئه/ قهرمان: اوروگوئه
اولین دوره جام جهانی در 13 ژوئیه سال 1930 در مونتهویدئو اوروگوئه آغاز شد و بیش از 2 هفته طول کشید و نزدیک به 500 هزار نفر از این مسابقات دیدن کردند. در این دوره 13 تیم شرکت کردند که از اروپا فقط تیمهای بلژیک، یوگسلاوی، رومانی و فرانسه حضور داشتند.
در بازی نیمه نهایی آرژانتین مقابل آمریکا قرارگرفت و اروگوئه به دیدار یوگسلاوی رفت که تیمهای آمریکایجنوبی با نتیجه مشابه 6 بر 1 حریفان خود را شکست دادند و به فینال رسیدند.
در فینال اوروگوئه 4 بر 2 آرژانتین را شکست داد و به عنوان نخستین قهرمان جام جهانی شناخته شد.
1934- ایتالیا/ قهرمان: ایتالیا
دومین دوره جام جهانی در اروپا و در کشور ایتالیا برگزار شد و به همین دلیل تیمهای اروپایی میل بیشتری برای شرکت در این بازیها از خود نشان دادند. این جام نخستین جامی بود که تیمها برای حضور در مرحله نهایی بازیها نیاز به گذراندن مرحله مقدماتی داشتند.
تعداد تیم های شرکتکننده در این دوره 16 تیم بود که از میان 32 تیم حاضر در مرحله مقدماتی به بازیها راه یافتند. با وجود تعداد بیشتر تیمها نسبت به دوره قبل، اما مسابقات تماشاچی کمتری داشت.
جام ژول ریمه که نامش را از بنیانگذار جامجهانی گرفته تا سال 1970 تندیس جام جهانی بود و از آن پس شکل و نامش تغییر کرد.
برخلاف دوره گذشته که اکثر تیمها از آمریکای جنوبی بودند، در این دوره اکثریت با اروپاییها بود. بهجز 12 تیم اروپایی، برزیل و آرژانتین از آمریکای جنوبی و ایالاتمتحده از آمریکای شمالی و مرکزی از تیمهای حاضر در این رقابتها بودند. تیم مصر، نخستین تیمی بود که از خارج از این 2 قاره به جام جهانی راه مییافت.
با حذف تیمهای برزیل، آرژانتین، آمریکا و مصر در دور نخست که به صورت 1 حذفی برگزار شد، 8 تیم راهیافته به مرحله یک چهارم اروپایی بودند.
2 تیم ایتالیا و چکسلواکی در فینال مقابل هم قرارگرفتند که نتیجه در پایان وقت قانونی 1 بر 1 شد و در وقت اضافه ایتالیا با 1 گل، اولین فاتح اروپایی جام جهانی شد.
1938- فرانسه/ قهرمان: ایتالیا
جام جهانی 1938 با شرکت 15 تیم که از میان 37 تیم به مرحله نهایی راه یافته بودند، در اوایل ژوئن در فرانسه آغاز شد.
در آن دوره کشورهای اوروگوئه و آرژانتین به نشانه اعتراض به میزبانی مجدد اروپا، از حضور در این بازیها انصراف دادند و از قاره آمریکا کشورهای برزیل و کوبا حضور داشتند که برزیل تا نیمه نهایی صعود کرد و در آن مرحله مغلوب ایتالیا شد.
برای نخستین بار در تاریخ جام جهانی، قهرمان دوره گذشته و میزبان بازیها بدون انجام بازیهای مقدماتی به مرحله نهایی راهیافتند.
ایتالیا و مجارستان در فینال مقابل هم قرار گرفتند که در این مسابقه ایتالیا 4 بر 2 پیروز شد و برای نخستینبار این تیم توانست 2 بار جام را به خانه ببرد. با شروع جنگ جهانی، 2 دوره جام جهانی برگزار نشد.
1950- برزیل/ قهرمان: اوروگوئه
برزیل دومین کشور از آمریکای جنوبی بود که میزبان جام جهانی بود. این کشور در این بازیها نتوانست از امتیاز میزبانی بهره ببرد.
در این دوره 4 تیم سوئد، اوروگوئه، اسپانیا و برزیل در فینال در یک گروه قرارگرفتند که اوروگوئه با به دست آوردن بیشترین امتیاز از مجموع 3 بازی در صدر گروه قرارگرفت و به عنوان قهرمان این دوره شناخته شد و تیمهای برزیل، سوئد و اسپانیا به ترتیب دوم تا چهارم شدند.
تماشاچیان این دوره در تاریخ جام جهانی از رقم 1 میلیون نفر گذشت. برای این بازیها بزرگترین ورزشگاه جهان با ظرفیت 220 هزار نفر در ریودوژانیرو ساخته شد.
1954- سوئیس/ قهرمان: آلمانغربی
در جامجهانی سوئیس بازیها به صورت گروهی در دور مقدماتی و تک حذفی در مرحله بعدی برگزار شد. در این دوره از 16 تیم راهیافته به جام جهانی تیمهای ترکیه، کرهجنوبی و اسکاتلند برای نخستین بار حضور پیدا کردند.
آلمانغربی پس از مجارستان به عنوان تیم دوم به یک چهارم نهایی رسید. این 2 تیم در فینال مقابل هم قرارگرفتند و با اینکه مجارستان در دور مقدماتی 8 بر3 آلمانغربی را شکست داده بود، در فینال با نتیجه 3 بر 2 مغلوب شد. آلمانغربی در نخستین حضورش در جام جهانی قهرمان شد.
این آخرین دوره مسابقات جامجهانی بود که ژول ریمه، بنیانگذار جامجهانی در آن حضور داشت. وی 33 سال ریاست فیفا را برعهده داشت و در سال 1956 و در سن 83 سالگی درگذشت.
1958- سوئد/ قهرمان: برزیل
این جام از خاطره انگیزترین دورههای جامجهانی برای برزیل است. درخشش برزیل در جام سرآغازی بود برای موفقیتهای بعد. برزیل تنها تیم جهان است که در تمام دورههای جام جهانی حضور داشته و با بیشترین تعداد بازی، گل زده و امتیاز سالهاست پرافتخارترین تیم ملی جهان محسوب میشود.
این دوره میدان درخشش ستارگانی چون ژوست فانتن، بابی چارلتون و گارینشا بود. اما در این دوره نام پله بیش از همه به ذهن خطور میکند.
در بین 16 تیم راه یافته، تیمهای ایرلندشمالی، ولز و اتحاد جماهیر شوروی نخستین حضور را تجربه میکردند.
4 تیم برزیل، آلمانغربی، فرانسه و سوئد با شکست حریفان به مرحله نیمه نهایی صعود کردند. در فینال برزیل با ستارگانش مقابل سوئد قرارگرفت و با نتیجه 5 بر2 پیروز شد و برای اولین بار جام را به خانه برد.
برای اجاره زمین چمن مصنوعی شرق تهران به اسان اسپرت مراجعه کنید.
1962 - شیلی/ قهرمان: برزیل
چون مسابقات در شیلی برگزار میشد، برزیل از این امتیاز برخوردار بود که در آمریکایجنوبی به میدان میرفت. جائیکه تجربه ثابت کرده تیمهای اروپایی معمولا نسبت به بازیهای داخل اروپا ضعیفتر ظاهر میشوند.
از 16 تیم راهیافته به مرحله نهایی، 6 تیم از آمریکایجنوبی و 10 تیم اروپایی بودند. تیمهای ایتالیا، آرژانتین و اوروگوئه در دور مقدماتی حذف شدند و تیمهای یوگسلاوی، چکسلواکی، برزیل و شیلی به مرحله نیمه نهایی راهیافتند.
چکسلواکی با نتیجه 3 بر1 یوگسلاوی را شکست داد و برزیل 4 بر2 شیلی را مغلوب خود کرد. در بازی فینال برزیل با نتیجه 3 بر1چکسلواکی را شکست داد و برای دومین دوره پیاپی قهرمان جهان شد.
1966- انگلستان/ قهرمان: انگلستان
انگلستان که دارای نخستین فدراسیون فوتبال جهان است در حالی میزبان این مسابقات شد که در بازیهای جامجهانی چندان خوش ندرخشیده بود.
74 تیم در مرحله انتخابی شرکت کردند که 10 تیم از اروپا، 5 تیم ار آمریکایجنوبی و 1 تیم از آسیا به مسابقات نهایی راهیافتند.
2 تیم تازه وارد پرتغال و کرهشمالی شگفتیسازان این دوره بودند. بازی این 2 تیم از مشهورترین بازیهای تاریخ جامجهانی است. کرهشمالی در آن بازی در 25 دقیقه نخست 3 بر صفر از پرتغال جلو افتاد. اما پرتغال با 4 گل پی در پی اوزه بیو و تک گل ژوزه آگوستو بازی را برد.
4 تیم انگلستان، آلمانغربی، پرتغال و اتحاد جماهیرشوروی به مرحله نیمه نهایی راهیافتند و آلمانغربی و انگلستان با نتیجه مشابه 2 بر1 حریفان را از پیش رو برداشتند.
در بازی فینال 2 تیم در پایان وقت قانونی 2 بر 2 مساوی شدند، اما در وقت اضافی، جفهرست که در وقت قانونی یکی از گلهای انگلستان را به ثمر رسانده بود، با وارد کردن 2 گل دیگر نتیجه را به 4 بر 2 تغییر داد و انگلستان برای نخستین بار به جام جهانی دستیافت.
منبع:
https://www.asriran.com/fa/news/121685/%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE%DA%86%D9%87-%D8%AC%D8%A7%D9%85-%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C-%D9%81%D9%88%D8%AA%D8%A8%D8%A7%D9%84